Glutenin Sebep Olduğu Hastalıklar

Gluten içerikli yiyeceklerin içerisinde bulunan bir protein çeşidine karşı bazı kişilerin vücut ve bağışıklık sistemlerinde çeşitli tepkiler oluşabilir. Bu tepkiler sonucunda glutenin sebep olduğu hastalıklar ortaya çıkmaktadır. Bu yazımızda sizlere glutenin sebep olduğu hastalıklar ile ilgili bilgi vereceğiz.

Glutenin Sebep Olduğu Hastalıklar Nelerdir?

Glutenin sebep olduğu hastalıklar:

· Çölyak hastalığı

· Çölyak dışı gluten duyarlılığı

· Gluten hassasiyeti

· Gluten alerjisi

· Gluten intoleransı

· Buğday alerjisi

· Dermatit hastalığı

Şeklinde sıralanabilir.

Gluten hakkında pek de iyi olmayan şey, bazı kişilerde ve bünyelerde ciddi yan etkilere neden olabilmesidir. Bazı insanların vücudu ve bağışıklık sistemi gluteni bir toksin olarak algılar. Vücut ve bağışıklık sistemi glutene farklı tepkiler verir. Bunun sonucunda yukarıda sıraladığımız glutenin sebep olduğu hastalıklar ortaya çıkar. Bu hastalıklar ise kişinin bağışıklık hücrelerinin aşırı tepki vermesine ve artık vücuda saldırmasına neden olur. Bilmeden hassas bir kişi gluten yemeye devam ederse, bu iltihaplanma ile sonuçlanan bir tür savaş alanı yaratır. Yan etkiler, otoimmün bozukluk çölyak hastalığında görüldüğü gibi hafif (yorgunluk, şişkinlik, değişken kabızlık ve ishal) ile şiddetli (bilinçsiz kilo kaybı, yetersiz beslenme, bağırsak hasarı) arasında değişebilir.

Çölyak hastalığı olmayan ve ek olarak glutene reaksiyon gösteren kişiler çölyak dışı gluten duyarlılığı hastalığına sahip olabilir. Gluten duyarlılığı ise bir kişinin gluteni tolere edemediği ve çölyak hastalığına benzer semptomlar yaşadığı bir hastalıktır. Ancak çölyak hastalığında görülen antikorlardan ve bağırsak hasarından yoksun olduğu bir hastalıktır. Bu bozukluğa genel olarak gluten intoleransı da denir. Bir başka kategoride glutenin sebep olduğu hastalıklar ile doğrudan ilişkili olarak bazı kişilerin buğdaya alerjisi olabilir.

Glutenin sebep olduğu hastalıklar belirtiler ortaya çıktıktan sonra muhakkak tedavi edilmek üzere bir yol çizilmelidir. Çölyak hastalığı hariç diğer glutenle ilişkili hastalıklar pek de ciddi komplikasyonlara neden olmasa da özellikle çölyak hastalığı kişinin ölümüne dahi yol açabilir. Diğer hastalıklar için ise gluten diyeti, glutensiz beslenme uygulamak ya da gluteni kısıtlamak gibi basit çözümler bulunmaktadır. Yine çölyak hastalığı dışındaki hastalıklar için minik bir gluten içeriği sorun olmazken; çölyak hastalığında glutenin tek bir parçası dahi semptomların tekrar etmesine neden olabilir. Bu nedenle gluten tüketimine bağlı olan hastalıklarla ilişkili aşağıda belirteceğimiz belirtilerden herhangi biri ile karşılaşırsanız kesinlikle teşhis ve tedavi için uzmana başvurmalısınız.

Glutenin Sebep Olduğu Hastalıklar Belirtileri

Glutenin sebep olduğu hastalıklar belirtileri farklı şekillerde görülebilir. Genel olarak bu hastalıkların belirtileri şu şekilde sıralanabilir:

Karın ağrısı
Şişkinlik
Gaz
Kabızlık
İshal
Kusma
Yüksek karaciğer fonksiyon testleri sonucu
Eklem ağrısı
Tükenmişlik sendromu, depresyon, anksiyete
El kısımlarında ya da ayaklarda karıncalanma ve uyuşma hissi
Her iki dirsek kısmı ya da diz gibi vücudun her iki tarafında da meydana gelen kaşıntılı bir şekilde deri döküntüsü yaşanması
Açıklanamayan kısırlık ya da çeşitli kadın hastalıkları
Çocuklukta zayıf olma durumu, kilo alımı ya da gelişememe
Çocuklukta, kısa boy ya da ergenlik döneminin gecikmesi.

Yukarıda sıralamış olduğumuz semptomlar ve durumlar, glutenin sebep olduğu hastalıklar yaşayan kişilerde daha sık görülür. Genel olarak ya çölyak hastalığı ya da çölyak dışı gluten duyarlılığı gluten duyarlılığı olarak da bilinir. Dermatitis Herpetiformis adı verilen çölyak hastalığının bir deri belirtisi olan hastalık ise glutenin ciltte sebep olduğu hastalıklardan biridir. Dermatit herpetiformis belirtileri, şişkin bir şekilde oluşan kabarcıklarla birlikte kaşıntılı, kırmızı bir deri döküntüsü durumunu içerir. Belirtiler tipik olarak bir kişinin 20'li yaşlarında ortaya çıkar. Konu ile ilgili ayrıntılı bilgiler için glutenin ciltte neden olduğu hastalıklar ile ilgili yazımızı okumalısınız. Bu semptomların çoğu, diğer sağlık koşullarıyla da ilişkili bir şekilde ortaya çıkar. Bu nedenle de bu belirtilerin varlığı aslında tam olarak glutenle ilgili bir bozukluğun neden olduğu anlamına gelmez. Bununla birlikte, bu belirtilerden ya da rahatsızlıklardan herhangi birine sahipseniz, bunu doktorunuzun dikkatine sunmak ve çölyak hastalığı için kan testleri yaptırmayı tartışmak iyi bir fikir olacaktır. Bu testler aynı zamanda çölyak dışı gluten duyarlılığını ve glutenin sebep olduğu hastalıkları teşhis etmenin ilk adımıdır.

Çölyak hastalığı ve gluten duyarlılığının tedavisi, gluteni beslenme düzeninden çıkarmaktır. Bununla birlikte glutene bağlı bir hastalığınız olduğundan şüphelenerek doktora başvurduysanız; doğru sonuçlar alma şansınızı önemli ölçüde azaltacağından, testten önce gluteni beslenme düzeninizden çıkarmamanız tavsiye edilir. Bu nedenle, test yapılmadan önce gluteni beslenmeden çıkarmamak ya da gluten tüketimini sınırlamamak önemlidir. Özetle glutenin sebep olduğu hastalıklar sağlığınızı önemli ölçüde etkilemektedir ve tedavi geciktirilmemelidir.