Buğday Alerjisi ve Çölyak Farkı

Buğday alerjisi buğday içerikli yiyecek çeşitlerine karşı vücudun vermiş olduğu alerjik reaksiyon ile belirti gösteren bir durumdur. Buğdayın içerisinde yer alan bileşenlere karşı alerjik semptom geliştirmek çölyak hastalığında görülen durumlardan farklıdır. Buğday alerjisi ve çölyak hastalığı birbirinden farklıdır ancak çoğu zaman karıştırılabilir. Buğday alerjisi aslında çok farklı olmalarına rağmen, genellikle glüten intoleransı ve çölyak hastalığı ile aynı kategoride değerlendirilir. Bu yazımızda buğday alerjisi ve çölyak farkı ile ilgili bilgi vereceğiz.

Buğday Alerjisi Nedir?

Buğday alerjisi buğday içeren her türlü gıda çeşidine karşı vücudun gösterdiği bir tepkidir. Buğday alerjisi çoğu durumda çocukluk ya da bebeklik dönemlerinde teşhis edilir. Ancak çoğu durumda çocuğun alerjiyi yetişkinliğe ulaşmadan atlatması mümkündür. Buğday alerjilerinin semptomları; görülme sıklığı ya da şiddeti değişir ve tahmin edilemez olabilir. Bazı insanlar en ufak bir maruz kalma olasılığında bile şiddetli reaksiyonlar yaşarken; bazı insanlar ise daha seyrek olarak ortaya çıkan hafif semptomlara sahiptir.

Buğday alerjisi, vücudun bağışıklık sistemi bir şekilde buğdaya duyarlı hale geldiğinde ve vücutta tespit edildiğinde ortaya çıkmaktadır. Buğday alerjisi ile yaşamayı zorlaştıran durum, vücudun buğdaydaki herhangi bir sayıda maddeye tepki gösterebilmesidir. Alerji nedeniyle gösterilen tepki; gluten intoleransı ya da çölyak hastalığı ile karıştırılabilmektedir. Peki, buğday alerjisi ve çölyak farkı nedir?

Buğday Alerjisi ve Çölyak Farkı Nedir?

Buğday alerjisi ve çölyak farkı hakkında bilmemiz gereken şeylerin başında birbirinden ayırt edilmesi aslında çok kolay olan durumlar olduğudur. Çölyak hastalığı otoimmün bir hastalıktır ve herhangi bir şekilde gıda alerjisi ya da intoleransı değildir. Çölyak hastalığı olan kişiler gluten içerikli yiyecekler tükettiğinde, ince bağırsaklarının astar kısmında iltihaplanma gibi ciddi bir durum ortaya çıkabilir ve gıdalardan besin emilimini engelleyen bağırsak kısımları hasar görebilir. Ek olarak bu bağırsak hasarından vücudun diğer kısımları da etkilenebilir.

Buğday alerjisi belirtileri olan bir kişi, buğday ürünlerini tükettikten ya da buğday ürünleriyle herhangi bir şekilde temas ettikten kısa bir süre sonra aşağıdaki gibi durumlar yaşayabilir:

• Ağız ya da boğaz bölgesinde tahriş
• Astım krizi ya da öksürük
• Kurdeşen ya da deri döküntüsü
• İshal
• Egzama gibi cilt sorunları
• Mide bulantısı ve akabinde kusma
• Göz tahrişi ya da gözlerin sulanması
• Burun tıkanıklığı
• Nefes alıp verirken zorluk yaşama
• Şişmiş mide, hazımsızlık

Aslında bu belirtiler tipik bir şekilde diğer gıda alerjileri semptomları ile aynıdır. Çölyak hastalığı olan kişilerde de benzer belirtiler görülse dahi çölyak hastalığı doğrudan bağırsağı ilgilendirir. Buğday alerjisi ve çölyak farkı içerisinde en belirgin özellik bağırsağın etkilenmesidir. Ek olarak buğday hastalığı da en az çölyak hastalığı kadar ciddi bir durumdur. Astım krizi ya da öksürük gibi semptomların önlememesi durumunda ciddi komplikasyonlar görülebilir.

Bir diğer glutene bağlı rahatsızlık olan gluten intoleransı, gluten tarafından tetiklenen bir bağışıklık reaksiyonu olsa bile ince bağırsağın yapısına zarar vermez. Bu durum yalnızca çölyak hastalığının bir özelliğidir. Buğday denilince aklımıza gluten ve çölyak hastalığı gelse de bu iki durum birbirinden farklıdır. Yine de alerjinin seyrine göre buğday alerjileri aynı derecede şiddetli olabilir ve buğday içerikli yiyeceklerin tüketimini sınırlamak ya da durdurmak için eşit derecede geçerli bir neden olabilir.

Buğday alerjisi ve çölyak farkı hakkında bir diğer önemli konu ise beslenme düzenidir. Buğday alerjisi olan birinin ne yazık ki,  vücudunuzun reaksiyon göstermesini durdurmak için alabileceği bir ilaç ya da tedavi şekli bulunmamaktadır. Buğday alerjisi için en iyi tedavi buğday ve buğday içerikli her türlü ürünlerden kaçınmaktır. Buğday içermeyen bir beslenme düzeni, pek çok yönden glutensiz beslenme düzeni örtüşür, ancak çölyak hastalığındaki glutensiz beslenmenin aksine arpa ve çavdardan kaçınmanız gerekmeyecektir.

Çölyak hastalığı glutensiz beslenme düzeninde olduğu gibi buğday alerjisinde de beslenme düzeninizde dikkat etmeniz gereken şeyler olacaktır. Özellikle buğday içeren gıda tüketiminden uzak durmanızın yanı sıra, buğday ya da buğday ürünleri ile temas etmiş gıdalardan da uzak durmanız gerekecektir. Daha önceki yazılarımızda belirttiğimiz gibi buğday içerikli ürünlerle temas durumuna çapraz bulaşma adı verilmektedir. Her insanın vücudu farklıdır. Bu sebepten dolay vücudunuzun buğday ve buğday ürünlerine bireysel olarak nasıl tepki verdiğini öğrenmeniz ve çok iyi gözlemlemeniz gerekir. Fark etmeden ya bir şekilde buğday içeriği olan herhangi bir yiyecek tüketirseniz vücudunuzun tepki vermesi uzun sürmez.  Buğday alerjisi belirtileri aniden kendini gösterirken çölyak hastalığında teşhis ve farkındalık çok uzun yıllar sonra mümkün olabilir.