Glutensiz Beslenmede Çapraz Bulaşmayı Önleme
Glutensiz beslenmede
çapraz bulaşmayı önleme glutensiz beslenen herkes için oldukça önemli bir
konudur. Ne yazık ki glutene bağlı hastalıklardan çölyak hastalığında az
miktarda çapraz bulaşma dahi ciddi hayati tehlikeler oluşturmaktadır. Bu
nedenle çapraz bulaşmaya karşı önlem almak, dikkatli olmak gerekir. Bu
yazımızda glutensiz beslenmede çapraz
bulaşmayı önleme konusunda bilgi vereceğiz.
Glutensiz Beslenmede Çapraz Bulaşmayı Önlemek İçin
Glutensiz beslenmede
çapraz bulaşmayı önlemek için yapabileceğiniz birçok şey var. Çapraz
bulaşma oldukça riskli bir durum olduğundan ötürü muhakkak yapılması
gerekenlere dikkat edilmelidir. Çölyak hastalığı genetik olarak glutene bir
şekilde duyarlı kişilerde ortaya çıkabilen bir sindirim otoimmün
hastalığıdır. Bu duruma sahip olanlar, buğday, arpa, çavdar gibi tahıllarda
ve tritikale (buğday ve çavdar melezi) gibi türevlerinde bulunan bir protein
olan glütene karşı kesinlikle tolerans gösteremez. Çölyak hastaları, glüten
içeren tahıllar tarafından kontamine olmuş olabilecek diğer tahıllardan
(örneğin yulaf gibi) de etkilenebilir. Bu gluten içeren kaynaklar sayısız
paketlenmiş gıda, içecek ve hatta ilaçlarda bulunur.
Çölyak hastaları glüten tükettiğinde vücut kendine saldırır
ve besinlerden besinleri emen ince bağırsak zarar görür. Çölyak için
mevcut tek tıbbi tedavi önerisi, glütensiz bir diyettir. Tedavi
edilmediğinde, durum ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. Bu nedenle,
çölyak hastaları için glüten çapraz kontaminasyonunun nasıl önleneceğini
anlamak çok önemlidir. Glutensiz
beslenmede çapraz bulaşmayı önlemek için yapabileceklerinize bakalım.
Pişirme yüzeylerini temiz tutun
Glutensiz yiyecekler hazırlamadan önce pişirme
yüzeylerinizi, pişirme ekipmanlarınızı ve mutfak eşyalarınızı sabun ve suyla
iyice yıkayın. Mutfak tezgâhınızın bir alanını “glutensiz bölge” olarak
ayırın. Bu sayede gluten ile çapraz bulaşmayı minimuma indirebilirsiniz.
Doğru pişirme kabını kullanın
Silikon ya da plastik spatulalar gibi glüteni tutabilecek
çizik veya gözenekli malzemelerden yapılmış tencere ve mutfak eşyaları ile
tahta kesme tahtaları, kaşıklar ve kaseler kullanmaktan kaçının. Bu tür
ürünleri kullanmayı seçerseniz, bunları özel glutensiz setiniz olarak
saklayın. Özel bir glutensiz kesme tahtası kullanmak da önemlidir.
Kırıntıları ortadan kaldırın
Çapraz bulaşma, yemek istediğiniz gıdanın glüten içeren
başka bir gıda ile temas etmesinden kaynaklanır. Kırıntıları gördüğünüz
her yer çapraz bulaşma için potansiyel bir yerdir. Örneğin, tezgâhlar,
kesme tahtaları, mikrodalga fırınlar, ekmek kızartma makinesi fırınları ve
sürülebilir kaplar büyük suçlular olabilir. Peki, ne yapabilirsiniz? Kendi
tost makinenizi ve kesme tahtalarınızı alın. Yemeklerinizi kendi özel ve
ayrı tencere ve tavalarında kaynatın, pişirin, kızartın ve pişirin.
Yemeğinizi mühürleyin
Yemeğinizin (özellikle protein kaynaklarının) folyo üzerinde
pişirilmesi ya da folyoya sarılması da çapraz
bulaşmayı önlemeye yardımcı olacaktır. Bu, örneğin bir ekmek kızartma
makinesinde, fırında ya da barbeküde gerçekleştirilebilir. Evinizde ayrı
bir glutensiz ekmek kızartma makinesi de kullanabilirsiniz. Bir mikrodalga
fırını paylaşıyorsanız, düzenli olarak dezenfekte edin ve yemeğinizi temiz bir
tabakta ısıttığınızdan emin olun.
Yiyecekleri güvenle kızartın
Glutensiz yiyecekleri, glütensiz yiyecekleri kızartmak için
kullanılan aynı yağda kızartmayın. Aynı durum, haşlanmış makarna ve diğer
haşlanmış/kızarmış yiyecekler için de geçerlidir; glütensiz ve glütensiz
yiyecekler için ayrı tencere ve tavalar kullanın.
Ekmeği yayılmadan uzak tutun
Tereyağı, krem peynir, reçel, fındık yağı vb. gibi
sürülebilir ürünler söz konusu olduğunda, genellikle ekmek kırıntıları geride
kalır. Onları bu şekilde tutmak için glütensiz yayılmaları
etiketleyin. Yanlışlıkla karışmasını önlemek için, glütensiz ekmeklerinizi
diğerlerinden uzak, ayrı bir rafta tutun.
Toplu satın almaktan kaçının
Bir diğer önemli ipucu da, glutensiz unları toplu olarak
satın almaktan kaçınmaktır. Toplu marketlerde satılan glütensiz yiyecekler
ve unlar, farklı kaplarda karıştırılan kepçelerden çapraz kontamine olabilir,
bu nedenle glütensiz yiyeceklerin bu şekilde satın alınması
önerilmez. Ayrıca, çalışmalar üretim süreçleri sırasında çapraz bulaşma
riski altında olduklarını gösterdiğinden, karabuğday unu ve kinoa unu gibi
doğal olarak glütensiz olan belirli unlara dikkat edin. Ürün üreticisi
tarafından gerçekte "glutensiz" olarak etiketlenen paketlenmiş unları
seçin. Bunun için glutensizekmek.com.tr doğru bir seçenek olacaktır.
Utangaç olmayın
Ayrıca, tüketmek üzere olduğunuz yemeğin güvenli olup
olmadığını sormayı ihmal etmemelisiniz. Glutensiz
beslenmede çapraz bulaşmayı önlemek için yapmanız gerekenlerden biri de
yemek yediğiniz mekân ile iletişime geçmektir. Bu ipuçları evde yemek
pişirmek, restoranlarda ve sevdiklerinizin evlerinde yemek yemek için
geçerlidir.
Yeni tarifler deneyin
Glutensiz yemek blogcuları, şefler ve yarattıklarını
paylaşmak için zaman ayıran yemek kitabı yazarları sayesinde çok sayıda
lezzetli ve besleyici çölyak dostu yemek kitabı ve tarifler çevrimiçi olarak
mevcuttur. Çekici görünen yeni tarifleri deneyin ve deneylerle
eğlenin! Glutensizekmek.com.tr de bulunan tüm içerik bölümlerini ziyaret
ederek başlayın.
Yorum Yaz